Büyükelçi Husam Zomlot: İngiltere, Filistin’i tanıyacağına dair söz verdi
Birleşik Krallık
Filistin’in Londra Büyükelçisi Zomlot, Gazze ve Batı Şeria’nın yeniden inşası için siyasi olmayan profesyonellerden ve teknokratlardan oluşan tek bir meşru hükümetin olması gerektiğini ifade etti.
Filistin’in İngiltere’deki Misyonu’nun Başkanı Büyükelçi Husam Zomlot, Euronews Türkçe’ye Cuma günü verdiği demeçte İngiltere’deki yeni hükümetin Filistin’i devlet olarak tanıyacağına dair söz verdiğini açıkladı.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı ile düzenli görüşmeler yaptıklarını söyleyen Zomlot, İngiliz hükümetine “tanımanın” bir an önce yapılması gerektiği yönündeki çağrısını yineleyerek verilen sözlerin tutulması gerektiğini belirtti.
Filistin'in Londra Büyükelçisi Husam Zomlot, Euronews'e konuştu:
— euronews Türkçe (@euronews_tr) September 2, 2024
"İngiltere, Filistin’i tanıyacağına dair söz verdi"
"Gazze ve Batı Şeria'nın yeniden inşası için bölgede meşru bir teknokrat hükümeti olması gerekiyor"https://t.co/NP19eexvZw pic.twitter.com/XbDFYSWwH4
Zomlot, Filistin’in devlet olarak tanınmasına ilişkin İngiltere hükümet yetkilileri ile yaptığı görüşmelere dair “Bunun bir zamanlama meselesi olduğunu söylüyorlar. Biz de onlara zamanın şimdi olduğunu söylüyoruz. Aksi takdirde iki devletli çözüm ve tanıma vaatleri konusunda ciddi değiller demektir,” dedi
En son görüşmeyi Perşembe günü gerçekleştirdiklerini belirten Zomlot, bir önceki İngiltere hükümetine kıyasla yeni hükümetin tutumundan memnun olduklarını ifade etti.
Ancak “daha gidilecek çok yol var” diyen Zomlot, “Yeni hükümetin, önceki [Muhafazakar Parti] hükümetinin Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) aracılığıyla uluslararası yargı sistemine yaptığı müdahaleyi geri çekme kararını olumlu buluyoruz. Çünkü UCM’ye müdahale etmek aynı zamanda İsrail’i herhangi bir hesap verebilirlikten korumak anlamına geliyordu” dedi.
İspanya, Norveç, İrlanda ve Slovenya Mayıs ayında Filistin’i devlet olarak tanıyacaklarını duyurmuştu. Haziran ayında ise Ermenistan Filistin’i devlet olarak tanıdığını açıklamıştı.
“İngiltere, İsrail’in dizginlenmesinde kilit rol oynamalı”
Zomlot, Hamas ve İsrail arasında 7 Ekim 2023’ten bu yana devam eden savaşın sonlanabilmesi için İngiltere’nin kilit bir rol oynaması gerektiğini söyledi.
Ateşkesin yapılamamasının İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’dan kaynaklandığını belirten Zomlot “Bu kolektif bir çaba olmalı. Şimdiye kadar bir ateşkes anlaşması yapamamış olmamızın tek sebebi Netanyahu’dur,” dedi.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Birleşmiş Millet Güvenlik Konseyi (BMGK) tarafından hazırlanan ateşkes tekliflerini Netanyahu’nun sürekli değiştirdiğini savunan Zomlot, “Mayıs ayından bu yana ABD Başkanı Joe Biden ve BMGK tarafından formüle edilen ve teklif edilen ateşkes anlaşmasını uygulamayı Netanyahu reddetti. Ne zaman bir anlaşmaya çok yaklaşsalar, hedefi tamamen değiştiriyor ve yeni bir şey ortaya atıyor,” diye belirtti.
2017 yılında ABD’deki Filistin Misyonu’nda Büyükelçi olarak görev yapan Husam Zomlot, İngiltere’nin İsrail’i dizginlemekte rol oynaması gerektiğini belirtti.
Zomlot, “Bir anlaşmaya varabilmemiz için Netanyahu’yu ve İsrail hükümetini dizginlememiz gerektiğini düşünüyorum. İngiltere, BMGK daimi üyeliği ve diğer birçok yolla acil ve kalıcı bir ateşkese ulaşılmasına yardımcı olarak baskı oluşturmada kilit bir rol oynamalı. Hukuku eşit şekilde uygulayan ve yerine getiren uluslararası liderliğe ihtiyacımız var,” dedi.
1917’de yayınlanan Balfour Deklarasyonu nedeniyle İngiltere’nin Filistin halkına karşı bir sorumluluğu olduğunu söyleyen Zomlot, “İngiliz mandası, [o yıllarda] Filistin halkının çektiği acılara ve gördüğü zulme tarihsel olarak katkıda bulundu. Dolayısıyla tarihi bir ahlaki ve siyasi sorumluluk söz konusudur” dedi.
Kasım 1917’de İngiltere Dışişleri Bakanlığı Balfour Deklarasyonu yayınlayarak, o sırada Osmanlı İmparatorluğu’na ait olan Filistin topraklarında “Yahudi halkı için ulusal bir yurt” kurulmasına konusunda desteğini açıklamıştı.
Bu sebepten dolayı Balfour Deklarasyonu birçok kesim tarafından İsrail-Filistin krizinin başlangıç noktası olarak değerlendiriliyor.
“1988’de, 1999’da, 2012’de, 2017’de tanımalılardı”
İngiltere’nin Filistin’i devlet olarak tanımak için koşullandırma yapmaması gerektiğini ifade eden Zomlot, “Onlara tanınmayı hiçbir şeye bağlamamalarını söylüyoruz. Tanıma, İngiltere ve diğer tüm ülkeler için yasal bir zorunluluktur çünkü Filistin halkı, kendi topraklarında yaşayan ve işleyen bir hükümete sahip bir halktır,” dedi.
Geçmişten bu yana Filistin’i devlet olarak tanıması için İngiltere’nin birçok kez fırsatı olduğunu ancak bu adımın atılmadığına dikkat çeken Zomlot, “Bu çok gecikmiş bir durumdur. 1988’de uluslararası kararlarla [Filistin] devleti ilan ettiğimizde, Oslo görüşmelerinin ardından 1999’da dünyanın geri kalanı tarafından Filistin devletinin tanınacağına dair bir anlaşma yapıldığında, 2012’de BM üyesi olduğumuzda ya da Balfour Deklarasyonu’nun 100. yılında Filistin’i devlet olarak tanımaları gerekirdi,” dedi.
Kaynak : Euronews
